Nhân sinh cảm ngộ trong kinh doanh: Đạo của nước và người lãnh đạo.
Trong cuộc sống thường nhật của chúng ta, nước là một trong những yếu tố không thể thiếu; tuy nhiên, cũng chính bởi vì sự vô tư, rộng lớn, lặng lẽ và âm thầm của nó, nên mọi người thường không nghĩ đến sự thần kỳ của nước.
Nước có tính khiêm tốn. Người ta thường nói: Con người hướng đến nơi cao, nước chảy chỗ trũng.
Khổng Tử nói: “Trí giả nhạo thuỷ, nhân giả nhạo sơn”. Kẻ thông đạt đạo lý thì yêu thích cái lưu động không ngừng của nước. Người nhân an nhiên thi hành đạo lý nên yêu thích cái vững vàng bất dịch của núi. Lão Tử yêu thích nước, vì nước gần với đạo.
Tư tưởng của Lão Tử là thuận theo tự nhiên, sử dụng cái nhu hòa khéo léo để xử thế, cũng giống như nước vậy, luôn yếu mềm mà vẫn có thể làm mòn đá núi.
Nước rất yếu mềm, không mạnh mẽ, nhưng tính bền bỉ lại khiến nước có thể làm mòn đá bởi dòng chảy của mình. Đá có mạnh đến đâu cũng sẽ bị nước mềm yếu chinh phục. Vì thế Lão Tử nhận định: “Trên thế gian không có thứ gì yếu mềm như nước, nhưng lại không có thứ mạnh mẽ nào có thể thắng được.” Từ đó, ông cũng cho rằng mềm dẻo là phương cách tồn tại nên có của con người: “Mềm thắng cứng, yếu thắng mạnh, thiên hạ ai cũng đều biết rõ.” Sự mềm dẻo của Lão Tử chính là nói về quan niệm xử thế rộng rãi lạc quan, xem thường cái mạnh.
Nước chảy chỗ thấp, an phận, không tranh giành. Vì không tranh giành nên cũng không thất bại. Đồng thời, nước lại thân thiện với vạn vất, giúp vạn vật phồn vinh, cho nên được vạn vật yêu thích. Con người cũng vậy, cần khiêm tốn, nhường nhịn, khéo léo, hết sức giúp đỡ người khác, tránh việc tranh giành, đừng mang tâm lý thắng thua. Đó chính là “thượng thiện nhược thủy”.
Lão Tử chủ trương: “Người thiện, thì ta thiện; người không thiện, ta vẫn cứ thiện, đó chính là thiện”. Trong mọi việc con người đều lưu giữ thiện tâm, lấy thiện đãi người, dù có chịu thiệt thòi trước mắt thì cũng không mất đi tín niệm trong lòng, như vậy sẽ được người yêu mến, được trời đất phù trợ, chính là thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
Trong các Video của tôi: Dù là về việc Chăm sóc khách hàng , hay các kỹ năng bán hàng, hoặc xử lý tình huống khi khách hàng tức giận, tỏ ra thô lỗ thì điều đầu tiên tôi đề nghị các bán hàng đó là:
- Yếu tố 1: Lắng nghe – theo một góc nhìn khác, chính là Tĩnh của nước.
- Yếu tố 2: Bán hàng – nhưng không phải bán hàng, mà là giúp đỡ người khác chọn được sản phẩm tốt – chính là thân thiện, chan hòa, giúp đỡ vạn vật, nhưng không đòi hỏi.
- Yếu tố 3: Xin lỗi – cảm ơn, cho dù xảy ra bất cứ tình huống gì, đó chính là: Người thiện thì ta thiện, người không thiện, ta vẫn thiện. Lấy đạo của nước, lấy thiện đãi người.
Và còn rất nhiều, rất nhiều nữa. Bạn có thể xem thêm các video của tôi về kỹ năng bán hàng – chăm sóc khách hàng – marketing, vân vân.
Một là: Nước chảy chỗ thấp
Bản tính của nước là tìm đến sự phẳng lặng, đây chính là lẽ trời tự nhiên. Lão Tử cho rằng xã hội thời bấy giờ “chỗ bị thiếu dù chỗ khác có thừa cũng không bù lại được”, cuộc sống thừa mứa mà lại thiếu cân bằng. Vì lẽ này, Lão Tử chủ trương để người ở trên phải dùng tâm thế rộng lượng và bao dung, tuân theo tính chất của nước, đi tìm sự điều chỉnh thì tự nhiên sẽ có được hiệu quả xã hội tốt.
Tỉ như sông và biển đều hình thành từ nước, thế nhưng tại sao sông lại chảy ra biển, biển đón lấy nước sông? Lão Tử cho rằng đó là bởi vì biển nằm ở phía dưới các con sông, “vì ở chỗ thấp, nên làm vua trăm thung lũng”.
Người lãnh đạo muốn quy phục lòng dân, thì nhất định phải chịu hạ mình, trước mặt người dân thì lời nói phải khiêm tốn, suy nghĩ trước sau, hay còn gọi là “chịu ở nơi thấp”, “chịu lánh phía sau”, từ đó mà khiến cho “thiên hạ vui vẻ mà không phiền lòng”, tạo thành cục diện bình ổn trăm sông ra biển, vạn dân nghe theo.
Lão Tử nói, “hạ mình để cho vừa lòng dân”, lý lẽ này về bản chất là giống với phong thái của ông.
Đây cũng chính là cốt cách của một người lãnh đạo – .
Nước thúc đẩy vạn vật sinh trưởng, nhưng đối với vạn vật thì nước “sinh ra mà không sở hữu, làm mà không kể công, giúp phát triển mà không đòi làm chủ” đây mới là đức tính cao nhất.
Theo cách nhìn của Lão Tử, người ở nơi cao phải trị quốc hiểu dân giống như nước làm lợi cho vạn vật vậy. Đối với người dân, phải tạo ra cái lợi nhưng không sở hữu, ủng hộ sự phát triển mà không được cố ý trở thành người làm chủ. Người dân có được lợi ích mà lại không biết đến sự tồn tại của người cho mình lợi ích đó. Ông cho rằng đây mới là cảnh giới cao nhất của người ở trên. Hay còn gọi là “Thái thượng, bất tri hữu chi; Kì thứ, thân chi dự chi”, người làm vua giỏi là dân không biết là có vua; thấp hơn thì dân quý dân tin.
Dùng cách công bằng ngay thẳng và thái độ khiêm nhường hòa nhã để trị quốc hiểu dân chính là đi theo quy luật tự nhiên của nước.
Người lãnh đạo, mà tuân theo lẽ trời này, luôn đặt lợi ích của nhân viên, lên hàng đầu, kiên trì giữ vững cái đẹp của những đức tính rộng lượng, bao dung, công bằng, khiêm tốn thì ắt sẽ trở thành “bách dung vương” như biển lớn đón lấy trăm sông.
Hiểu biết của Lão Tử về đặc tính sâu xa của nước đã ảnh hưởng đến các nhà tư tưởng sau này. Như “Binh pháp Tôn Tử” có chỉ ra “Binh hình tượng thủy”; Tuân Tử lại nhận định vua và dân thường là “Thuyền thủy chi dụ”, ý chỉ người dân có thể giúp vua lập nên triều chính, cũng có thể đứng lên lật đổ triều đình. Người trước xem trọng quy luật và linh hoạt trong sự vận động của nước, người sau lại xem trọng sức mạnh không thể xem thường của nước. Cả hai nhân vật lỗi lạc đều tìm ra được lý lẽ sâu sắc từ tính chất tự nhiên của nước, phát huy sự độc đáo đối với triết lý về nước của Lão Tử.
Và đó, cũng chính là điều thứ hai tôi muốn truyền đạt: Phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất chính là phụng sự người khác ở bất cứ nơi nào, vào bất cứ lúc nào.
“Ai cũng có thể là vĩ nhân, vì ai cũng có thể phụng sự. Không cần phải có bằng đại học mới có thể phụng sự được. Cũng không cần phải biết chia động từ mới phụng sự được. Bạn chỉ cần một trái tim tinh tế, nhạy cảm, một tâm hồn giàu tình yêu thương” – Martin Luther King
Trong thế kỷ 21, người lãnh đạo cần phải phụng sự bằng cách tạo điều kiện để mọi người có thể tạo ra giá trị. Chiều hướng quan hệ là từ